Verrassend Malawi

Lees het verhaal
Karin Saakstra
Lees het verhaal
Ngara, Lake Malawi

Een verlegen joch, gekleed in een korte broek en een verschoten t-shirt dat duidelijk zijn beste tijd gehad heeft, spreekt ons aan. Ik zie dat hij een, uit een schoolschrift gescheurd, blaadje en een pen bij zich heeft en verwacht dat hij ons wil paaien voor een bijdrage aan de school, de community of, waarschijnlijker nog, aan zichzelf. “Give me my money” is geen uitzonderlijk verzoek onderweg in Afrika.  Als hij zijn vraag stelt denk ik even dat ik hem niet goed versta. Of ik hem wil helpen met zijn huiswerk over de stelling van Pythagoras. Wie bedenkt dat aan het warme strand van Lake Malawi?

      We staan een paar dagen op het terrein van Floja.(www.flojamalawi.nl) Een stichting die zich sinds een aantal jaren bekommert om het welzijn van een behoorlijk aantal kinderen in Ngara, een vissersdorp in het noorden van Malawi. We worden gastvrij verwelkomd door André, die hier uitvoering geeft aan de doelstellingen van de stichting . Wellicht is het zijn zakelijke achtergrond in combinatie met zijn noord-hollandse pragmatische aanpak en humor,  maar de manier waarop hij hulpverlening ter plekke vorm geeft spreekt ons allebei aan. In mijn ogen is er een hele fijne lijn tussen met weinig middelen een zinvol verschil maken voor een lokale gemeenschap of je doel voorbij schieten door simpelweg, vanuit je eigen wereldbeeld, geld uit te delen.  Deze stichting ( en specifiek André) lijkt de balans gevonden te hebben met kleine kredieten, fondsen uit Nederland in combinatie met een lokale financiële bijdrage, overgoten met veel geduld en inlevingsvermogen,.

       Op het strand en in het dorp zijn de mensen inmiddels gewend aan incidentele buitenlandse bezoekers. Het maakt het voor ons heel makkelijk om rond te kijken, een praatje te maken en wat foto’s te schieten. In de middag help ik op het schooltje bij de rekenles.  Zo’n dertig peuters krijgen, bij gebrek aan boeken, geplastificeerde kaartjes uitgedeeld waarop hun sommetjes staan. De kinderen krijgen allemaal een leitje en een krijtje waarmee ze de rekenoefeningen overschrijven. Eenmaal klaar, mogen ze het leitje na laten kijken bij de meester en worden ze beloond met een ‘high five’ als alle sommen goed opgelost zijn. Met dertig kindjes wordt het al gauw vrolijke chaos, zeker als er een ‘Muzungu’ op bezoek is waar je je werk ook door na kan laten kijken. Na een verhaal over een aap en een schaap, waar ik niets van mee krijg, is het tijd om de les af te sluiten. De kleine peutertjes lopen alleen of in groepjes langs de weg naar huis.  Bij ons is dat ondenkbaar maar zo gaat dat hier nu eenmaal.

De vis moet naar buiten

Net als in Zambia is er doorgaans langs de weg veel gaande. De afgeladen fietsen hebben plaats gemaakt voor volgepakte brommers en het is verbijsterend om te zien hoeveel mensen er in de bus of in de laadbak van een auto passen die al dan niet verder opgevuld is met tassen maar ook met grotere zaken zoals bijvoorbeeld bankstellen of een doodskist. Alleen de vis moet buiten blijven. Die zien we vaak aan de buitenspiegel of aan de ruitenwissers hangen.

   Malawi heeft ons aangenaam verrast. Misschien ook wel omdat we zonder verwachtingen de grens overstaken. Onze  eerste kennismaking met het land is niet perse positief.  Ik laat me op een suffe manier oplichten bij het wisselen van geld ( te veel afgeleid door gezellige praatjes en gegoochel met getallen) en we treffen een uiterst onaangename dame aan de grens die ons weigert ons uit te leggen hoe we een bankstorting moeten doen om de roadtax te betalen zodat we van het kastje naar de muur gaan. Gelukkig maken  de mensen die we later onderweg tegenkomen het ongastvrije onthaal meer dan  goed.

Onderweg is er genoeg te koop om smakelijk te eten en ook is is het niet moeilijk een redelijk nette kampeerplek te vinden waar we doorgaans de enige bezoekers zijn. Vooral langs het 500 km lange  Lake Malawi  is het goed vertoeven. Bij ruim 40 graden brengt een beetje wind over de grote waterplas nog wat verkoeling. En soms ook grote hoeveelheden ‘Lake flies’.  Mugjes ter grootte van een fruitvlieg komen in dikke wolken in de avond op het licht aan de kust af.  Ze zoeken graag je oren en je neus op en er zijn verhalen dat vissers soms stikken in de vliegendeken. Bij het eerste ochtendlicht verdwijnen ze, een dik tapijt aan dode exemplaren achterlatend.  Deze proteïnenrijke vliegers worden, heel modern, in sommige dorpen, verwerkt tot hamburgers. Wij geloven dat verhaal graag maar hebben de proef niet op de som genomen.

       Waar begin je in een land dat nieuw voor je is? Een bezoek aan de hoofdstad gebruiken we alleen om wat voorraad aan te vullen. Het is er onrustig vanwege demonstraties rondom de verkiezingen en net als de meeste Afrikaanse steden is ook deze stad vol, smoezelig en niet erg aantrekkelijk om langer te blijven. We zakken eerst wat naar het zuiden af, nieuwsgierig naar het Zomba-plateau. Het gebied is een tijd niet toegankelijk geweest voor bezoekers. Onder de lokale bevolking speelt hekserij een grote rol en lang leefde de overtuiging  dat er zich met name onder de westerse toeristen, vampiers op zouden houden, op zoek naar vers lokaal bloed.  Kennelijk is dat gevaar inmiddels bezworen en de weg  langs de dichtbeboste hellingen is weer open.

           Het is vochtig en koel als we naar de 1800 meter klimmen en er staan stalletjes gevuld met bessen, gele frambozen en zelfs aardbeien.  De vruchten groeien in het wild. Als we proberen via een off-road route bij een uitzichtpunt te komen, raken we verstrikt in de doornige struiken en worden beloond met een regen van gele vruchtjes op de motorkap. Overigens bleek de route naar een afgrond te lopen dus het pad was niet voor niets zo overwoekerd.

     Met een lus rijden we weer noordelijk en belanden in  Liwonde, een beschermd gebied aan het zuidelijkste deel van Lake Malawi. Langs  het water zien we onverwacht grote aantallen antilopen. Zover het oog reikt zien we waterbokken, sabelantilopen en gnoes afgewisseld met families olifanten en grote groepen buffels. We hebben het geluk om ook het zeldzamere Liechtenstein Hartebeest tussen de struiken te ontdekken en zien zelfs een neushoorn in de verte. Die heeft waarschijnlijk een gat gevonden ergens in het hek. De dieren staan namelijk normaal gesproken, en zoals op veel plekken in Afrika, in een gebied dat extra bewaakt wordt vanwege de stroperij.

Nyika

    Eigenlijk willen we een deel van de reis gebruik maken van een van de veerboten op het meer maar omdat het vaarschema zo ongunstig is dat we een week moeten wachten, rijden we uiteindelijk de route die het dichtst langs het water loopt naar het noorden. De tocht met de ferry bewaren we wel voor een volgende keer. Veel vissers en hun boten kleuren onze dagen en in de vroege ochtend drijven de laatste wolken hasj, die de beroepsvissers in de nacht gebruiken om wakker te blijven, het water over. We kopen verse vis aan het strand en zijn blij met de kok in Eagles Nest die de meerval ( daar vonden we ‘m op lijken) voor ons fileert en in stukken hakt. Een heftig karwei waar een hamer en groot mes aan te pas komt want de vis blijkt over een stevige schedel en gratenpakket te beschikken.

       De grootste verrassing wacht ons echter in Nyika, een beschermd gebied in het noorden dat doorloopt in Zambia. Via Mwaaza, waar opeens weer olifanten rondom onze auto wandelen vinden we de lange en slechte rode kleiweg omhoog naar een hoogvlakte op circa 2500 meter. De dichte jungle maakt langzaam plaats maakt voor een onwerkelijk uitzicht op een groen heuvelig landschap dat nog het meest weg heeft van de Schotse hooglanden. De velden zijn gevuld met felgekleurde bloemen. We herkennen paarse orchideeën, roze slang-lelies en hoge witte teunisbloemen. De houten bruggetjes over de snelstromende beken lijken krakkemikkiger dan ze zijn en naarmate we verder het gebied intrekken zien we  kuddes hoefdieren in de heuvels grazen. Sinds maart is er een leeuw in het gebied gesignaleerd die voorlopig geen gebrek aan voedsel lijkt te hebben. Onze kampeerplek, die we delen met wat zebra’s, bosbokken en sabelantilopen,  ligt beschut tussen de bomen. Het is een  plek met wijds uitzicht waar we beschut staan tegen de wind die op deze hoogte echt koud is. Naarmate de dag vordert zien we de kleuren van de heuvels steeds veranderen. Alsof we naar een levend schilderij kijken.

      En via de waterval in Livingstonia (alleen bereikbaar via een steile slechte weg) belanden we uiteindelijk bij Soshi, de tiener met zijn verrassende wiskundige huiswerkvragen, in een keurig handschrift op een blaadje geschreven Hij wordt door Floja financieel ondersteund zodat hij de secondary school kan afmaken en misschien daarmee een betere kans op een goede toekomst creëert.  Met een stokje in het zand sleutelen we samen aan zijn huiswerk. Totdat hij tevreden is met het resultaat en ik voldaan ben met mijn bescheiden bijdrage. Soms zit  het verschil in de kleine dingen.

Fotomodel in de dop

Route
Chipata, Cape Maclear, Zomba-plateau, Liwonde, Cape Maclear, Kachere, Mwaaza, Nyika, Livingstonia, Ngara

No items found.
Story tags:

More Stories from Archive